index/     historia/     Nieco historii/     dalej/

 

Nieco historii

Początki Go zawodowego


        Okres prosperity Go dopiero się rozpoczynał. Promowanie Go przestało być tylko kaprysem możnowładcy. Samym początkiem XVII w. Tokugawa Ieasu ustanowił rządowe stanowisko godokoro. Godokoro odpowiedzialny był za wszystkie sprawy związane z Go, ponadto był oficjalnym nauczycielem szoguna. To dawało dodatkowy przywilej - nieograniczony dostąp do władcy. Na stanowisko Godokoro mianowany mógł być tylko Meijin - niekwestionowany mistrz.
        
        Początek wieku XVII to także narodziny tradycji "turniejów pałacowych" (o-shiro-go), które uważane być mogą za protoplastów dzisiejszej ligi zawodowej. Turnieje owe dostępne były tylko dla ścisłej elity graczy: głów szkół Go (w okresie owym powstały cztery szkoły Go) i graczy o najwyższym poziomie umiejętności. Turnieje rozgrywane były w obecności szoguna a od roku 1628 przeniesione zostały do Edo i rozgrywane były co roku. Jako ciekawostkę warto przytoczyć fakt, iż Meijin (czy też godokoro) nigdy nie brał udziału w owych rozgrywkach. Nie zapominajmy przecież, iż jego umiejętności nie mogły być kwestionowane a on sam był ponad współzawodnictwem.
        
        Ostatnim lecz niezwykle ważnym wydarzeniem tamtego okresu było utworzenie czterech Szkół Go. To właśnie wydarzenie było bezpośrednią przyczyną wniesienia do Go niezwykłego poziomu rywalizacji, kolorytu. Przez następne ponad dwa wieki Szkoły rywalizowały ze sobą o pierwszeństwo, przy czym rywalizacja ta nie zawsze odbywała się li tylko i wyłącznie przy planszy Go. To właśnie dzięki Szkołom Go po okresach upadku odradzało się nie pozwalając na zaginięcie wiedzy jaką na temat gry wypracowano przez cały okres jej istnienia. Jako datę powstania Szkół przyjmuje się rok 1612 gdy to wszystkim najsilniejszym graczom przyznano roczne pensje (tytułowani oni byli jozu czyli "posiadjący umiejętności", ich poziom gry był wyznacznikiem siły innych graczy, których stopnie określane były jako 'x kamieni słabszy od jozu' - to znaczy, iż gracz słabszy przyjmować musiał handicap (fory) w postaci x wolnych ruchów przed rozpoczęciem partii).
        
        Najbardziej prestiżową i otrzymującą najwięcej rządowych środków była szkoła Honinbo założona przez Honinbo Sansa. Ze szkołą tą wiąże się większa część historii Go, z niej wywodzi się większość najlepszych graczy. Szkoły Inoue i Yasui założone zostały przez uczniów Honinbo Sansa Nakamura Doseki i Yasui Rokuzo. Szkoła Hayashi założona została przez Hayashi Monnyusai.
        
        Celem rywalizacji Szkół było posiadanie w swych szeregach mistrza, który posiadał tytuł Meijin. Tytuł ten gwarantował prestiż, niekwestionowany autorytet i oczywiście pieniądze. Najwięcej sukcesów w rywalizacji tej odnosiła szkoła Honinbo (7 z 10 tytułów), dwa razy tytuł przypadł szkole Inoue a raz Yasui.
        
        Rywalizacji pomiędzy szkołami dodawał pikanterii fakt, iż wewnątrz szkół także odbywała się walka o tytuły, pozycje i sukcesję. Zapewnienie tej ostatnie gmatwał fakt, iż szkoły wyrosły z tradycji buddyjskich klasztorów (Honinbo Sansa był podobnie jak inni założyciele mnichem), w których obowiązywał przynajmniej teoretycznie celibat. Sukcesja odbywała się wobec tego na zasadzie adopcji najbardziej utalentowanych uczniów (rzecz popularna i charakterystyczna w Japonii nie tylko w Szkołach Go zwana iemoto) oraz uchylaniu mniej lub bardziej oficjalnemu obowiązku celibatu.
        
        Jako rzecz chwalebną należy podkreślić, iż wymagania stawiane głowom szkół nie ograniczały się jedynie do właściwego pochodzenia. Aby zostać głową zostać głową szkoły należało wykazać się poziomem umiejętności przewyższającym pozostałych członków oraz odpowiednią estyma wśród społeczności Szkoły. Z tychże to powodów zdarzały się okresy gdy dana szkoła nie miała oficjalnego lider. Najdłuższy taki okres trwał 7 lat i dotyczył szkoły Hininbo (po śmierci Honinbo Sansa w latach 1623 d 1630).
        
        Jeszcze ciekawiej miała się sprawa stanowiska godokoro, które to najczęściej bywało nie obsadzone. Wymagania w stosunku do godokoro były jeszcze wyższe niż głowy szkoły, osoba na tym stanowisku musiała wykazać się umiejętnościami znacznie przewyższać pozostałych mistrzów. Pomimo sytuacji, które pojawiły się na przestrzeni okresu trwania Szkół i stanowiska godokoro, gdzie to vacat powodowany był przyczynami raczej politycznymi (tzn. ambicjonalnymi tarciami pomiędzy głowami szkół), niezwykle istotnym i wartym podkreślenia wydaje mi się podkreślenie kryterium kompetencji jakimi wykazać się musiał godokoro. Brak odpowiedniego człowieka wcale nie oznaczał obsadzania stanowiska "na siłę".
        

    index/     historia/     Nieco historii/     dalej/