Nieco historii

Rozwój Go w Japonii

        Około roku 740 naszej ery Kibi no Makibi, mianowany został ambasadorem Japonii przy dworze Chińskiego Cesarza. Tam zapoznał się z grą, którą później spopularyzował na dworze Japońskim. To oczywiście jedna z wersji wprowadzenia Go w krąg kultury Japońskiej. Prawdopodobnie Go przywędrowało do Japonii już w VI wieku n.e. Nieco później Kibi no Makibi przyczynił się do wzrostu jej popularności dzięki świadectwom ogromnego szacunku jakim cieszyło się Go na dworze Chińskim.

        Początkowo Go związane było tylko z cesarskim dworem Japonii lecz w przeciągu następnego wieku czy dwu upowszechniło się wśród wyższych sfer społeczeństwa.

        Nie posiadamy żadnych zapisów partii z okresu średniowiecza lecz dzięki wzmiankom o najsilniejszym graczu owego okresu zwanym Osan, który potrafił z pamięci odtworzyć właśnie rozegraną partię wnioskować możemy, iż poziom gry sięgał co najwyżej poziomu współczesnego przeciętnego mistrza amatorskiego.

        W okresie średniowiecza gra upowszechniła się także wśród mnichów buddyjskich i Shinto a także wśród klasy wojowników. Z tego też okresu (połowa XIII w n.e.) pochodzi pierwszy zapis partii Go. Partia ta przypisywana jest mnichowi zwanemu Nichiren. Niestety jest wiele wątpliwości co do autentyczności owego zapisu.

        W owych czasach strategia gry była (wedle dzisiejszych standardów) niezbyt skomplikowana. Grano jeszcze według . starych reguł gdzie w trakcie otwarcia gracze obowiązkowo zajmowali przeciwległe rogi planszy w punktach na przecięciu czwartych linii. Nie pozostawiało to wielkiego pola do popisu w trakcie otwarcia gry. Otwarcie polegało zresztą na możliwie szybkim podjęciu bezpośredniej walki, która rozlewała się później na całą planszę.

Diag.3 (krzyżowe hoshi fuseki)

        Około wieku XIV lub XV porzucono obowiązkowe zajmowanie rogów (tzw. krzyżowe hoshi-fuseki) lecz agresywny styl gry nie uległ zmianie jeszcze przez długi okres czasu. Tym niemniej podwaliny pod nowoczesne go zostały położone. W Chinach zmiany te przyjęto dopiero około roku 1920 co w dużej mierze tłumaczy fakt pewnego zapóźnienia chińskiego Go w stosunku do poziomu gry jaki osiągnięto w Japonii. Dla odmiany w Japonii nie przyjęto nowego sposobu ustalania wyniku gry, który polegał na liczeniu nie tylko otoczonych wolnych skrzyżowań lecz także punktów zajętych przez piony. Różnice wynikające z odmiennego sposobu liczenia punktów niezwykle rzadko mają wpływ na wynik gry lecz ze względu na poziom jaki osiągnęło współczesne Go (gry w których w yose jedna ze stron prowadzi za więcej niż 3 punkty są z reguły poddawane) stanowi dosyć istotną kontrowersję, której rozwiązanie w najbliższych latach zdaje się nie być realne.

        W szesnastym wieku rozpoczął się okres jednoczenia Japonii. Kończyła się długoletnia wojna domowa. Oda Nobunaga, który ustanowił rządy shogunatu był ogromnym entuzjastą Go. W celu podniesienia swoich umiejętności polecił wyszukać i sprowadzić najlepszego gracza w kraju. Jakież było jego rozczarowanie gdy okazało się, iż najlepszym graczem jest mnich Nikkai mieszkający w pagodzie Honinbo, członek znienawidzonej przez Nobunagę sekty Nichiren.

        W roku 1578 Nobunaga rozegrał pierwszą swoją partię z Nikkai, który pomimo tego iż Nobunaga był bardzo zaawansowanym graczem, dawał mu pięć handicapów czyli pięć wolnych ruchów (czym są handicapy piszę dokładnie w rozdziale o regułach gry). Na podstawie zapisów gier poziom gry Nikkai ocenić można na współczesne amatorskie 5 dan (piąty amatorski poziom mistrzowski).

        Nobunaga był pod tak mocnym wrażeniem, iż obdarzył Nikkai tytułem 'Meijin' - czyli mistrz. Tytuł ten przetrwał do dziś, ale o tym nieco więcej w części o współczesnym Go.

        Z Nobunagą wiąże się jeszcze niezwykła historia najsławniejszej chyba partii Go. W roku 1582 w obecności Nobunagi w świątyni Honnoji w Kyoto Nikkai rozgrywał partię ze swoim głównym rywalem Kashio Rigen. Jak wieść głosi w partii tej pojawiło się potrójne ko (do dnia dzisiejszego przetrwał zapis części tej partii ale współczesne analizy poddają w wątpliwość jego autentyczność - współczesnym mistrzom trudno dopatrzyć się możliwości wystąpienia potrójnego ko - być może pojawiło się ono w innej grze tego dnia). Niezwykle rzadka i kłopotliwa pozycja na planszy w przypadku wystąpienia której gra jest uznawana za nieważną. Tego samego dnia Nobunaga został skrytobójczo zamordowany przez swego wasala Akechi Mitsuhide (a w zasadzie zmuszony przez niego do popełnienia samobójstwa). Od tego dnia pojawienie się na planszy potrójnego ko uważane jest za zły omen.

        Następca Nobunagi - Toyotomi Hideyoshi przyczynił się do rozwoju Go w jeszcze większym stopniu niż Nobunaga dając początek zawodowstwu. Stało się to poprzez zwołanie turnieju najmocniejszych graczy i zapewnieniu zwycięzcy turnieju rocznej pensji na swój koszt. Ów pierwszy zawodowy turniej miał miejsce w roku 1588 i wygrany został przez znanego nam już mnich Nikkai, który to po tym zwycięstwie przybrał imię Honinbo Sansa. Nowe nazwisko Nikkai przetrwało do dziś ale o tym jak to się stało dowiemy się nieco później.

index/ historia/ Nieco historii/ dalej/