| index/ publikacje/ historia/ Go w Chinach/ dalej/ |
|
Go w starożytnych ChinachBardziej prawdopodobne źródło pochodzenia Go leży w sposobie, w jaki zmieniło się wróżbiarstwo Zhou. Pierwotnie zadawano niebiosom pytanie, co Los ma w zanadrzu dla wszelkiego rodzaju przedsięwzięć, ale - co typowe dla Człowieka - te przedsięwzięcia coraz bardziej były związane z wojnami, więc typowa sesja wróżb (jak zapisano na kościach wróżbiarskich) wyglądała następująco: "Znak został dany; wynika z niego, że król, atakując klan X, będzie w stanie zwołać na wojnę 5,000 ludzi", albo "Ósmego dnia zabijemy w walce 2,656 ludzi" (Watanabe Y. 1977:64-65). Przyjmując istnienie planszy wróżbiarskiej, być może opartej na diagramach kwadratów magicznych, łatwo sobie wyobrazić, że Go rozwinęło się z tych sesji toczących się wokół plansz z czarnymi i białymi pionami, ułożonymi w kształty przypominające pęknięcia w muszlach lub kościach, z mnichami dyskutującymi nad możliwymi interpretacjami. Albo z wojownikami: W Sun Zi "Bing Fa" [Sztuka Wojny, ok. V w. p.n.e.] jest odwołanie do obliczania przed walką "czynników" w starożytnej świątyni (patrz Lau 1965:331-332 i Sawyer 1993:437). Wspomina się także o używaniu magnetytów i magnetycznych plansz wróżbiarskich (patrz Needham 1962). Choć nadal bardzo spekulacyjna, ta wersja historii Go wydaje się być obecnie najbardziej faworyzowana, i jeżeli jest prawdziwa, to sugeruje powstanie Go gdzieś pomiędzy X a IV w. p.n.e. Niezależnie od pochodzenia, Go stało się później często używaną metaforą wojny. Choćby już wcześniej cytowane "Qijing Shisan Pian" jest wzorowane na Sztuce Wojny Sun Zi, nie tylko w wielu rozdziałach, ale w samej frazeologii. Mao Zedong (Mao Tsetung - przyp. tłumacza) również lubił stosować tę analogię (Boorman 1969). Nie mniej jednak, mimo przytoczonego wyżej uzasadnienia tych spekulacji, Go - w przeciwieństwie do szachów - nigdy nie wydawało się mieć silnych związków z wojną. Nawet jego terminologia jest wykrętna - wiele starożytnych terminów, które dotrwały do naszych czasów, odnosi się głównie do ruchów ręką (blokada, pchnięcie, rzut itd.). |