Stopnie kyu w Go

        W 1868 r. doszło do wielkich zmian politycznych i gospodarczych w Japonii.
        Upadek rządów rodu Tokugawa i przywrócenie znaczenia politycznego cesarza, otwarcie na świat gospodarki Japonii. Zbiegiem okoliczności w okresie tym doszło również do prawie jednoczesnych kłopotów sukcesyjnych we wszystkich czterech domach Go, ktore w polaczeniu z konfiskata (w 1869 r.) majatkow nadanych domom Go przez Szogunat spowodowaly gleboki kryzys w Go zawodowym.
        W 1879 r. Kamesaburo Nakagawa i Tetsujiro Kobayashi podjęli próbę restauracji grupy uczącej się pod kierunkiem Honinbo Shuwa. Nieco później grupa ta rozrosła się w organizację nazwaną "Ho-En-Sha", której członkowie spotykali się w każdą trzecią niedzielę miesiąca (wcześniejsza nazwa grupy to dosłownie : "Spotkanie Dnia Trzeciego"). Ho-En-Sha zaczęła wydawać periodyk "Igo Shimpo" i wkrótce stała się głowną organizacją Go w Japonii.
        W 1883 r. Ho-En-Sha wprowadziła nowy system kwalifikacyjny - stopnie kyu. Do tej pory posiadający odpowiednie umiejetności byli klasyfikowani w stopniach dan, pozostali - byli po prostu uczniami (lub kandydatami). Potęga czterech domów Go związana była nierozerwalnie z okresem władzy shogunów. Restauracja Meiji podcięła ich ekonomiczny byt i w połączeniu z innymi problemami doprowadziła do całkowitego upadku domy Hayashi i Yasui. Przetrwały Honinbo w Tokyo i Inoue w Osaka.

Jan Lubos